اقدام آمریکا علیه دیوان کیفری بین‌المللی و تاثیر آن بر تحقیقات از رژیم صهیونیستی

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در تازه‌ترین اقدام خود علیه نهاد‌ها و سازمان‌های بین‌المللی، دیوان کیفری بین‌المللی (ICC) را به اتهام اقدام علیه رژیم صهیونیستی و آمریکا تحریم کرده است.

ترامپ در فرمانی اجرایی دادگاه لاهه را غیرقانونی خواند و محدودیت‌های مالی و صدور روادید آمریکا را برای کارکنان آن و هرکسی که به تحقیقات دیوان علیه آمریکا و متحدانش کمک می‌کرد، اعمال کرد.

ترامپ مدعی شد که حکم بازداشت دیوان کیفری بین‌المللی در ماه نوامبر (آبان/آذر) برای بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی و یوآو گالانت، وزیر جنگ سابق این رژیم، که آنها را به جنایت‌های جنگی در غزه متهم کرده بود، بی‌اساس است. با این حال، تحلیلگران دستور او برای تحریم را تجاوز به حاکمیت قانون توصیف کرده‌اند.

واکنش دولت پیشین آمریکا به احکام لاهه علیه رژیم صهیونیستی

جو بایدن، رئیس‌جمهور وقت آمریکا در ماه نوامبر حکم بازداشت دیوان کیفری بین‌المللی را برای نتانیاهو محکوم کرده بود. 

بایدن در بیانیه‌ای مدعی شده بود: هیچ برابری در حکم دیوان کیفری بین‌المللی وجود ندارد. ما همیشه در کنار اسرائیل در برابر تهدید‌ها علیه امنیت آن خواهیم بود. 

مجلس نمایندگان آمریکا در ۹ ژانویه (۲۰ دی) قانونی را تصویب کرد که براساس آن، دیوان کیفری بین‌المللی با ۲۴۳ رای موافق در مقابل ۱۴۰ رای مخالف باید تحریم شود.

برایان مست، نماینده جمهوری‌خواه کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا در سخنرانی قبل از رای‌گیری گفت: آمریکا این قانون را تصویب می‌کند، زیرا دادگاه به‌دنبال بازداشت نخست‌وزیر متحد بزرگ ما، یعنی اسرائیل است.

تنها قانونگذارانی که از این لایحه حمایت نکردند دموکرات‌ها بودند. اما ۴۵ نفر از اعضای این حزب به آن رای مثبت دادند. سنای آمریکا در ۲۸ ژانویه (۹ بهمن) این قانون را مسدود کرد.

تاثیر تحریم‌ها بر تحقیقات دیوان کیفری بین‌المللی درمورد جنایت‌های جنگی رژیم صهیونیستی

تحریم کردن مقام‌های دیوان کیفری بین‌المللی می‌تواند با دشوارتر کردن سفر و دسترسی به وجوه برای آنها، تحقیقات در حال انجام را با مشکل مواجه کند. اقدام‌های ترامپ همچنین خطر بی‌اعتبار کردن تلاش‌های بین‌المللی را برای محاکمه جنایتکاران جنگی به‌همراه دارد. 

یوسی مکلبرگ، کارشناس و تحلیلگر مسائل رژیم صهیونیستی در موسسه چتم‌هاوس مستقر در لندن، گفت: این تلاشی برای ارعاب دادگاه کیفری بین‌المللی به‌عنوان یک سازمان و کسانی است که برای آن کار می‌کنند. این فرمان اجرایی می‌تواند افراد را از همکاری با دیوان کیفری بین‌المللی بترساند.

سائول تاکاهاشی، کارشناس حقوق بین‌الملل و حقوق بشر در دانشگاه اوزاکا جوگاکوین در ژاپن، گفت که پیامد‌های غیرمستقیم اقدام ترامپ می‌تواند بسیار جدی باشد.

تاکاهاشی اضافه کرد: فرمان اجرایی ترامپ نه تنها به تحریم کارکنان واقعی دیوان کیفری بین‌المللی، بلکه افرادی را که در تحقیقات درباره مقام‌های اسرائیلی با دیوان همکاری می‌کنند، هدف قرار می‌دهد. ما درمورد فعالان حقوق بشر، قربانیان و … صحبت می‌کنیم. این افراد ممکن است از آمریکا اخراج شده یا مجازات شوند.

واکنش‌های گسترده به تحریم دادگاه لاهه

بیش از ۷۰ کشور ازجمله فرانسه، آلمان، انگلیس و هلند حمایت خود را از دادگاه کیفری بین‌المللی (ICC) اعلام کردند. 

کشور‌های عضو اساسنامه رم در بیانیه‌ای مشترک بر حمایت مستمر و تزلزل‌ناپذیر خود از استقلال، بی‌طرفی و یکپارچگی دیوان کیفری بین‌المللی تاکید کردند.

آنها گفتند که دادگاه با تضمین پاسخگویی در قبال جدی‌ترین جنایت‌های بین‌المللی و عدالت برای قربانیان، به‌عنوان یک ستون حیاتی در سیستم قضایی بین‌المللی عمل می‌کند.

امضاکنندگان هشدار دادند که چنین اقدام‌هایی خطر مصونیت از مجازات برای جدی‌ترین جنایت‌ها را افزایش می‌دهد و حکومت قانون بین‌المللی را که برای ارتقای نظم و امنیت جهانی حیاتی است، تهدید می‌کند. 

این بیانیه همچنین بر نگرانی‌هایی تاکید کرد که تحریم‌ها می‌توانند محرمانه بودن اطلاعات حساس و ایمنی افراد درگیر، ازجمله قربانیان، شاهدان، و مقام‌های دادگاه که بسیاری از آنها اتباع کشور‌های امضاکننده هستند، را به‌خطر بیندازند.

انتهای پیام/