گام رو به عقب اروپا در ممنوعیت مین‌های زمینی

گروه‌ها و نهاد‌های حقوق بشری درباره تصمیم شماری از کشور‌های اروپایی برای خروج از پیمان ممنوعیت استفاده از مین‌های زمینی، زنگ خطر را به صدا درآوردند.

به گزارش گاردین، مین‌های زمینی ازجمله بی‌رحم‌ترین سلاح‌های جهان هستند؛ با وجود این، پنج کشور اروپایی با طرح ادعا‌هایی در تلاش هستند تصمیم خود را برای خروج از معاهده بین‌المللی ممنوعیت مین‌های زمینی ضدنفر توجیه کنند.

گروه‌ها و نهاد‌های حقوق بشری درباره «سراشیبی لغزنده» به سوی پذیرش مجدد یکی از خطرناک‌ترین سلاح‌های جهان ابراز نگرانی کرده و هشدار دادند؛ آن‌ها می‌گویند تصمیم این کشور‌ها نخستین مورد از اقدام در میان ۱۶۵ امضاکننده معاهده بین‌المللی ممنوعیت مین‌های ضدنفر است که گامی تکان‌دهنده به عقب محسوب می‌شود.

فنلاند، لهستان، استونی، لتونی و لیتوانی با ادعا‌هایی از ایده خروج از معاهده بین‌المللی ممنوعیت مین‌های ضدنفر حمایت کردند؛ این معاهده در سال ۱۹۹۷ تصویب شد و استفاده، تولید و ذخیره مین‌های زمینی طراحی‌شده برای استفاده علیه انسان را ممنوع اعلام کرد.

مدیر مرکز UDAS، سازمان بوسنیایی حمایت‌کننده از بازماندگان مین‌های زمینی، گفت: این مثل مشتی به صورت است؛ مین‌های ضدنفر کار‌های وحشتناکی با مردم بی‌گناه می‌کنند؛ آن‌ها به گروه کوچکی از سلاح‌ها، ازجمله سلاح‌های شیمیایی و بیولوژیکی، تعلق دارند که آنقدر نفرت‌انگیز هستند که دیگر هرگز نباید مورد استفاده قرار گیرند.

وی که در سن ۲۱ درپی رفتن روی مین آسیب دید و دچار معلول مادام‌العمر شد، اظهار کرد: نکته این است که وقتی مین را در زمین می‌گذارید، هرگز نمی‌دانید چه اتفاقی خواهد افتاد؛ آیا منتظر سربازان، غیرنظامیان یا دشمنان شما خواهد ماند؟

آمار‌ها دیدگاه این فرد آسیب‌دیده از مین‌های ضدنفر را تایید می‌کنند؛ هر سال بین ۷۰ تا ۸۵ درصد از کسانی که در سراسر جهان توسط مین‌های زمینی کشته یا زخمی می‌شوند، غیرنظامی هستند؛ تقریبا نیمی از این قربانیان کودک هستند و این موضوع ماهیت بی‌ملاحظه مین‌های ضدنفر را مورد تاکید قرار می‌دهد.

یکی از اعضای سازمان Humanity & Inclusion که برای کمک به افراد معلول و آسیب‌پذیر در سراسر جهان فعالیت می‌کند، گفت: فعالان مدت‌ها تصور می‌کردند که احتمال کمی وجود دارد که کشور‌ها مواضع خود را در برابر مین‌های زمینی تغییر دهند؛ ما واقعا فکر می‌کردیم که این نوع جنبش هرگز نمی‌تواند در مورد مین‌های زمینی اتفاق بیفتد، چه کسی مین‌های زمینی می‌خواهد؟

وی گفت: این واقعا یک نقطه‌عطف برای ماست؛ این فقط مربوط به مین‌های زمینی نیست، این مربوط به هنجار‌هایی است که برای شرایط زمان جنگ نوشته شده‌اند؛ ما می‌ترسیم که این امر موجی از تضعیف قوانین بین‌المللی بشردوستانه را ایجاد کند که نخستین تعهد آن محافظت از غیرنظامیان است.

به گفته وی آمادگی برخی از این کشور‌ها برای پذیرش این سلاح‌های ممنوعه احتمالا به دلیل اطلاعات نادرستی بود که در مورد «مین‌های زمینی هوشمند» که قادر به کاهش آسیب به غیرنظامیان هستند، منتشر شده بود؛ هیچ مین زمینی هوشمندی وجود ندارد که بتواند خودش فکر کند و بگوید “اوه، اوه، غیرنظامیان، ما الان منفجر نمی‌شویم. “

در حالی که برخی از مین‌های زمینی دارای سازوکار‌های خود تخریبی هستند که آن‌ها را قادر می‌سازد پس از مدت زمان مشخصی منفجر شوند، مین‌های زمینی همچنان قادر به تشخیص بین غیرنظامیان و سربازان نیستند و میزان خطای آن‌ها می‌تواند تا ۱۰ درصد باشد؛ به این معنی که تعداد قابل توجهی از آن‌ها ممکن است براساس سازوکار طراحی‌شده تخریب نشوند.

مشاور حقوقی واحد متمرکز بر تسلیحات و انجام خصومت‌ها در کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، گفت: از نظر کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، این تغییرات احتمالی بسیار نگران‌کننده تلقی می‌شوند

وی تصریح کرد: از دیدگاه ما که دیدگاه مورد تایید مقام‌های نظامی هم است، هر ارزش نظامی محدودی که مین‌های ضدنفر ممکن است هنوز در درگیری‌های امروزی داشته باشند، به مراتب کمتر از پیامد‌های وحشتناک و طولانی‌مدت بشردوستانه آن است.

در حالی که استفاده گسترده از مین‌های زمینی در درگیری‌های سراسر جهان افزایش یافته است، پروژه‌های پاکسازی مین در سراسر جهان به دلیل کاهش بودجه با عدم قطعیت مواجه شده‌اند.

وی با بیان اینکه تصمیم کشور‌های اروپایی برای خروج از معاهده بین‌المللی ممنوعیت مین‌های زمینی می‌تواند سابقه‌ای گسترده برای کنار گذاشتن قوانین ایجاد کنند، اظهار کرد: این معاهده‌ها برای حفاظت از مردم هستند؛ آن‌ها معاهده‌های بشردوستانه هستند و قرار است در تاریک‌ترین زمان‌ها، زمانی که غیرنظامیان برای بقای خود به حفاظت از آن‌ها وابسته هستند، رعایت شوند.

گستردگی بحران استفاده از مین‌های زمینی قابل توجه است؛ مثلا در بوسنی‌وهرزگوین جایی که درگیری‌ها در اوایل دهه ۱۹۹۰ حدود ۳ میلیون مین زمینی منفجرنشده برجا گذاشت، مین‌های زمینی همچنان برای بسیاری تهدید جدی هستند.

با وجود گذشت سه دهه از زمان خاتمه درگیری، مین‌های زمینی باقی‌مانده خشونت را تداوم بخشیده و صد‌ها نفر را در سراسر این کشور کشته و زخمی کرده‌اند.

احتمالا ده‌ها دهه طول خواهد کشید تا زمین از مین‌ها پاکسازی شود و در این میان، مشخص نیست چه تعداد غیرنظامی با این سلاح وحشتناک کشته و زخمی خواهند شد.

انتهای پیام/