حق ایران برای دفاع از خود؛ بررسی قوانین بین‌المللی

ایران در اواخر خرداد هدف تجاوز رژیم صهیونیستی و پس از آن آمریکا قرار گرفت.

رژیم صهیونیستی و آمریکا مدعی شدند که هدف از این تجاوز دفاع پیشگیرانه بوده است. اما کارشناسان معتقدند که هیچ توجیه قانونی برای این تجاوز وجود نداشته است.آنها می‌گویند که رژیم صهیونیستی و آمریکا از آنچه حق دفاع پیشگیرانه خوانده شده برخوردار نبوده، و در عوض ایان ایران است که حق دارد از خود دفاع کند. 

در ادامه به قوانین بین‌المللی درباره حق دفاع از خود و شرایط آن پرداخته شده است. 

در حقوق بین‌الملل، حق دفاع از خود یک اصل اساسی است که به یک دولت اجازه می‌دهد در پاسخ به یک حمله مسلحانه از زور استفاده کند. 

این حق در ماده ۵۱ منشور سازمان ملل گنجانده شده و همچنین تحت قوانین بین‌المللی عرفی به رسمیت شناخته شده است. این حق یکی از معدود استثناء‌های ممنوعیت کلی استفاده از زور توسط طرف‌ها است.

جنبه‌های کلیدی حق دفاع از خود

حمله مسلحانه

حق دفاع از خود در اثر یک حمله مسلحانه ایجاد می‌شود. این شامل حمله‌ها علیه قلمرو یک کشور، شهروندان، کشتی‌ها، هواپیما‌ها یا کارکنان نظامی مستقر در خارج از کشور می‌شود.

ماده ۵۱ منشور سازمان ملل

این ماده به صراحت حق ذاتی دفاع از خود فردی یا جمعی را در صورت وقوع حمله مسلحانه علیه یک کشور عضو سازمان ملل به رسمیت می‌شناسد.

تناسب و ضرورت

هرگونه استفاده از زور در دفاع از خود باید هم متناسب با حمله و هم برای پاسخ به آن ضروری باشد. این بدان معناست که پاسخ باید از نظر دامنه و شدت به آنچه برای متوقف کردن حمله لازم است محدود شود.

قریب‌الوقوع بودن

اگرچه به صراحت در ماده ۵۱ ذکر نشده است، اما مفهوم قریب‌الوقوع بودن (تهدیدی که در شرف وقوع است) به‌طور معمول در زمان ارزیابی قانونی بودن دفاع مشروع پیشگیرانه در نظر گرفته می‌شود. 

عدم دفاع پیشگیرانه

حقوق بین‌الملل به‌طور عموم مفهوم دفاع مشروع پیشگیرانه را که شامل استفاده از زور برای از بین بردن تهدید بالقوه آینده قبل از تحقق آن است، به رسمیت نمی‌شناسد.

چک سفید امضا 

حق دفاع مشروع، چک سفید امضا برای طرف‌ها نیست تا به دلخواه از زور استفاده کنند. این یک استثناء دقیق تعریف شده بر ممنوعیت کلی استفاده از زور است و اعمال آن منوط به شرایط سختگیرانه‌ای است.

طرفی که ادعای دفاع مشروع می‌کند، بار اثبات این را دارد که قربانی یک حمله مسلحانه شده است و اقدام‌هایش متناسب و ضروری است.

انتهای پیام/