علم نژادپرستانه؛ دانشگاه انگلیسی سارق جمجمه سیاه‌پوستان 

جمجمه‌ها به دلیل علاقه برخی از دانشگاهیان انگلیسی به جمجمه‌شناسی (باور بی‌اعتبار که شکل جمجمه نشان‌دهنده هوش است) از سراسر جهان در «اتاق جمجمه» دانشاه ادینبورگ، از قدیمی‌ترین مراکز آموزشی انگلیس جمع‌آوری شدند.

به گزارش گاردین، صد‌ها جمجمه به‌طور مرتب و نزدیک به هم، در کابینت‌های شیشه‌ای بلند دانشگاه ادیینبورگ اسکاتلند به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین دانشگاه‌های انگلیس قرار گرفته‌اند؛ اکثر آن‌ها برچسب‌های رنگ‌پریده و پوسته‌پوسته دارند.

بسیاری از آن‌ها داوطلبانه به دانشگاه ادینبورگ اهدا شدند؛ برخی دیگر از قاتلان اعدام‌شده اسکاتلندی بودند؛ برخی از جمجمه‌های مردم بومی توسط افسران نظامی در سفر‌ها یا ماموریت‌های استعماری آورده شدند؛ چند صد عدد از آن‌ها توسط طرفداران علم نژادپرستانه جمجمه‌شناسی جمع‌آوری شد.

در میان آن‌ها جمجمه‌های ۲ برادری وجود دارد که هنگام تحصیل در ادینبورگ درگذشتند؛ نام آن‌ها در کاتالوگ اتاق جمجمه ثبت نشده است، اما ارجاع متقابل به سوابق ثبت‌نام و مرگ نشان می‌دهد که آن‌ها جورج ریچاردز، پزشک ۲۱ ساله که در سال ۱۸۳۲ بر اثر آبله درگذشت و برادر کوچک‌ترش، رابرت بروس ۱۸ ساله، محقق الهیات که در سال ۱۸۳۳ بر اثر تب حصبه درگذشت، بوده‌اند.

دقیقا چگونگی جدا شدن جمجمه‌های برادران ریچاردز از بدن‌هایشان که در گورستان کلیسای محله ساوت‌لیت ثبت شده‌اند، مشخص نیست، اما تقریبا این اطمینان وجود دارد که انجمن جمجمه‌شناسی ادینبورگ برای مطالعه تفاوت نژادی فرضی این کار را انجام داده است.

محققان معتقدند که مورد آن‌ها نمونه‌ای از پرسش‌های چالش‌برانگیز پیش روی دانشگاه ادینبورگ است که اکنون مشخص شده است، نقشی محوری در ایجاد و تداوم ایده‌های نژادپرستانه در مورد برتری سفیدپوستان و تفاوت نژادی از اواخر دهه ۱۷۰۰ به بعد داشته است؛ ایده‌هایی که به هزاران دانشجوی ادینبورگی که در سراسر قلمرو‌های انگلیس پراکنده شدند، آموزش داده شد.

سوابق دانشگاهی بررسی‌شده، نشان می‌دهد که این برادران از تبار مختلط آفریقایی و اروپایی بودند؛ گزارش استعمارزدایی ادینبورگ از بررسی‌ها نتیجه‌گیری کرد: نژاد این ۲ فرد به‌عنوان «ملاتو» (یک دسته نژادی ترکیبی) همان چیزی است که علاقه اعضای انجمن را به جمجمه‌های این ۲ دانشجو برانگیخت.

جمجمه‌های این برادران در میان تقریبا ۴۰۰ جمجمه‌ای است که توسط انجمن جمع‌آوری شده و بعدا در مجموعه موزه آناتومی جذب شده است که اکنون حدود هزار و ۵۰۰ جمجمه را در بر می‌گیرد.

در این گزارش آمده است که بسیاری از این بقایای اجدادی «بدون رضایت از زندان‌ها، تیمارستان‌ها، بیمارستان‌ها، مکان‌های باستانی و میدان‌های نبرد گرفته شده‌اند» و برخی دیگر «از مستعمرات امپراتوری انگلیس دزدیده و صادر شده‌اند» که اغلب توسط شبکه‌ای جهانی از فارغ التحصیلان ادینبورگ اهدا شده‌اند.

رئیس بخش آناتومی دانشگاه ادینبورگ، گفت: ما نمی‌توانیم از این واقعیت فرار کنیم که برخی از [جمجمه‌ها] با هدف صریح و روشن جمع‌آوری شده‌اند تا بگویند: این شخصی از یک نژاد خاص است و آیا آن‌ها از مرد سفیدپوست پست‌تر نیستند؟ ما نمی‌توانیم از این موضوع فرار کنیم.

انجمن جمجمه‌شناسی ادینبورگ توسط جورج کامب، وکیل و اندرو، برادر کوچک‌تر وی که یک پزشک بود، تاسیس شد که تقریبا یک سوم اعضای اولیه آن پزشک بودند؛ هر ۲ دانشجوی دانشگاه بودند و برخی از اساتید ادینبورگ از اعضای فعال آن بودند.

این انجمن با جمع‌آوری جمجمه از سراسر جهان، نقش محوری در تبدیل «علم» جمجمه‌شناسی، که ادعا می‌کرد عقل و شخصیت اخلاقی فرد را از روی برآمدگی‌ها و شیار‌های روی جمجمه رمزگشایی می‌کند، به ابزاری برای طبقه‌بندی نژادی ایفا کرد که مرد سفیدپوست اروپایی را در صدر یک سلسله مراتب فرضی قرار می‌داد.

جمجمه‌شناسی توسط برخی از نخبگان پزشکی ادینبورگ به دلیل رویکرد غیرعلمی‌اش مورد انتقاد قرار گرفت، اما با وجود این، مطالعه‌ای توسط ایان استوارت برای گزارش استعمارزدایی دانشگاه نشان می‌دهد که برخی از صریح‌ترین منتقدان آن متقاعد شده بودند که تفاوت‌های بیولوژیکی تغییرناپذیری در هوش و خلق و خو بین جمعیت‌ها وجود دارد.

ازجمله این افراد می‌توان به الکساندر مونرو سوم، استاد آناتومی در دانشکده پزشکی دانشگاه ادینبورگ، اشاره کرد که گفت: جمجمه سیاه‌پوستان و در نتیجه مغز آن‌ها از جمجمه اروپایی‌ها کوچک‌تر است؛ رابرت جیمسون، استاد سلطنتی تاریخ طبیعی نیز در سخنرانی‌هایش در دانشگاه در دهه ۱۸۱۰ نمودار سلسله مراتبی نژادی از اندازه مغز و هوش را ارائه می‌کرد.

با وجود این واقعیت که جمجمه‌شناسی هرگز به‌طور رسمی در ادینبورگ تدریس نشد و دقت آن به‌شدت توسط دانشگاهیان ادینبورگ مورد بحث قرار گرفت، اتاق جمجمه که برای عموم بسته است، تا حدی برای نگهداری مجموعه آن توسط استاد آناتومی وقت، ویلیام ترنر ساخته شد، زمانی که او در دهه ۱۸۸۰ به نظارت بر ساخت دانشکده پزشکی جدید آن کمک کرد.

ازجمله توصیه‌های عدالت جبرانی در مورد تحقیقات ادینبورگ این است که دانشگاه حمایت بیشتری برای بازگرداندن بقایای اجدادی به جوامع اصلی آن‌ها ارائه دهد.

تعامل فعالی درباره بازگرداندن اجساد به وطن در رابطه با چندین جمجمه از مجموعه جمجمه‌شناسی در حال انجام است؛ بیش از ۱۰۰ جمجمه قبلا به زادگاه خود بازگردانده شده‌اند، اما هر پرونده برای ایجاد اعتماد با جوامع و در برخی موارد، گذر از تنش‌های ژئوپلیتیکی بر سر اینکه کدام جامعه از نسل‌های بعدی قوی‌ترین ادعا را در مورد بقایای اجساد دارد، زمان می‌برد.

بسیاری از جمجمه‌ها هرگز شناسایی نخواهند شد و احتمالا منشأ آن‌ها ناشناخته باقی خواهد ماند.

انتهای پیام/