پیامدهای تجاوز آمریکا به عراق؛ نقض حقوق بشر به بهانه وجود تسلیحات کشتار جمعی

بررسی و بازخوانی جنایت‌ها و اقدام‌های خصمانه آمریکا در زمینه‌ها، حوزه‌ها و موضوع‌های متعدد در برهه‌های زمانی مختلف موضوع مهمی است.

وجود بیش از ۱۰۰ مورد جنایت در نیم قرن، در کارنامه سیاه آمریکا، مدعی خودخوانده حقوق بشر و مبارزه با تروریسم باید همواره مورد توجه باشد تا زاویه دید بهتری برای شناخت این کشور و واکاوی سیاست‌های اعلامی آن وجود داشته باشد. 

از این رو در سلسله گزارش‌هایی ابعاد مختلفی از جنایت‌های آمریکا که با عنوان‌های کشور معتاد به اعمال تحریم، بزرگ‌ترین زندانبان جهان، مدعی دروغین مبارزه با تروریسم، اصلی‌ترین بازیگر تروریسم سازمان‌یافته، … شناخته می‌شود، بررسی و بازخوانی می‌شود.

در چهارمین مورد از پرونده ویژه سیاهه جنایت‌های آمریکای مدعی حقوق بشر، اقدام‌های تروریستی و ناقض حقوق بشر این کشور در عراق بررسی می‌شود.

• بیشتر بخوانید:
• بازخوانی میراث جنگی آمریکا در افغانستان؛ نقض حقوق بشر به بهانه مبارزه با تروریسم 
• سیاهه جنایت‌های آمریکا علیه ایران؛ رویه تغییرناپذیر یک خصومت تاریخی
• اعتیاد آمریکا به اعمال فشار و تحریم؛ پشت سد مقاومت تاریخی ایران

آمریکا با همراهی انگلیس در ۲۰ مارس ۲۰۰۳ (۲۹ اسفند سال ۱۳۸۱)، یعنی حدود ۲۲ سال قبل بمباران شدید عراق را آغاز کرد. نظامیان ائتلاف به سرکردگی آمریکا به‌سرعت ۳ هزار بمب، ازجمله تعدادی بمب ۲ هزار پوندی (بیش از ۹۰۰ کیلوگرم)، بر روی بغداد پرتاب کردند. 

اگرچه آمریکا به‌همراه متحدانش یک جنگ تجاوزکارانه را به‌راه انداخته و در عراق مرتکب جنایت‌های جنگی متعددی شدند، اما با گذشت سال‌ها، سران واشنگتن هرگز با پاسخگویی جنایی رو‌به‌رو نشدند. 

در عملیاتی که «آزادی عراق» نام گرفت، ۱۷۳ نظامی از آمریکا و انگلیس به عراق حمله کردند. در طول این جنگ، حدود ۳۰۰ هزار عراقی جان خود را از دست دادند. آمریکا بدون احتساب هزینه‌های غیرمستقیم، ۸۱۵ میلیارد دلار برای جنگ علیه عراق هزینه کرد. 

درپی این جنگ ویرانگر میلیون‌ها نفر آواره شدند؛ حال با گذشت بیش از ۲ دهه از آغاز جنگ، هیچ یک از مقام‌های مسئول راه‌اندازی جنگ عراق به‌دست عدالت سپرده نشدند. 

حمله به عراق؛ اقدامی تجاوزکارانه 

منابع مطلع تایید کرده‌اند که جرج دبلیو بوش، رئیس‌جمهور وقت آمریکا مدت‌ها پیش از اتفاق‌های ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ (۲۰ شهریور ۱۳۸۰) قصد حمله به عراق را داشت.

کارشناسان می‌گویند تهاجم به عراق به سرکردگی آمریکا منشور سازمان ملل را نقض کرد؛ براساس منشور سازمان ملل، کشور‌ها تنها اجازه دارند درصورتی از نیروی نظامی علیه سایر کشور‌ها استفاده کنند که برای دفاع از خود یا با تایید شورای امنیت سازمان ملل انجام شود. 

حمله به عراق هیچ یک از این شرایط را برآورده نکرد و بنابراین یک اقدام تجاوزکارانه بود. 

دادگاه نظامی بین‌المللی نورنبرگ می‌گوید: آغاز جنگ تجاوزکارانه نه تنها یک جنایت است، بلکه بزرگترین جنایت بین‌المللی به‌حساب می‌آید. 

مانند سایر مداخله‌های نظامی آمریکا، دلیل این تجاوز براساس دروغ بود. همان‌طور که لیندون بی. جانسون رئیس‌جمهور آمریکا از حادثه ساختگی خلیج تونکین به‌عنوان بهانه‌ای برای تشدید جنگ ویتنام استفاده کرد، بوش برای توجیه جنگ خود علیه عراق به سلاح‌های کشتار جمعی و ارتباط میان عراق و اتفاقات ۱۱ سپتامبر تکیه کرد. 

بوش، دیک چنی معاون او، دونالد رامسفلد وزیر دفاع آمریکا و کاندولیزا رایس مشاور امنیت ملی این کشور به دروغ هشدار دادند که عراق سلاح‌های کشتار جمعی دارد و رایس برای توجیه حمله احتمالی به عراق، تصویر یک ابر قارچی را به‌کار برد. کالین پاول، وزیر خارجه آمریکا در فوریه ۲۰۰۳ اطلاعات نادرستی را درمورد عراق و داشتن سلاح‌های کشتار جمعی به شورای امنیت سازمان ملل ارائه کرد.

اسکات ریتر، بازرس سابق تسلیحات سازمان ملل در سال ۲۰۰۲ تایید کرد که عراق ۹۰ تا ۹۵ درصد از سلاح‌های کشتار جمعی خود را نابود کرده و هیچ مدرکی مبنی بر حفظ ۵ تا ۱۰ درصد دیگر وجود ندارد و لزوما تهدید یا حتی یک برنامه تسلیحاتی محسوب نمی‌شود. 

در واقع، قبل یا بعد از حمله آمریکا به عراق، بازرسان تسلیحاتی سازمان ملل هیچ سلاح کشتار جمعی پیدا نکردند. 

حتی یک گزارش کنگره آمریکا در سال ۲۰۰۵ که به دستور جان کانیرز جونیور، نماینده سابق آمریکا تهیه شده بود، به این نتیجه رسید که اعضای دولت جورج بوش پیش از حمله اظهارات نادرستی درباره وجود سلاح‌های کشتار جمعی در عراق و ارتباط بین عراق و القاعده ارائه کردند. 

اگرچه دولت بوش از شورای امنیت سازمان ملل خواست تا قطعنامه‌ای را تصویب کند که اجازه حمله به عراق را صادر کند، شورا نپذیرفت. بوش و متحدانش در عوض قطعنامه‌های قبلی شورا را کنار هم گذاشتند که هیچکدام (به صورت فردی یا جمعی) اجازه حمله به عراق را نمی‌دادند. 

آمریکا این حمله را با دکترین «جنگ پیشگیرانه» توجیه کرد. اما منشور سازمان ملل تنها به یک کشور اجازه می‌داد تا در پاسخ به حمله مسلحانه یک کشور دیگر یا با مجوز شورای امنیت از نیروی نظامی استفاده کند. عملیات موسوم به آزادی عراق منشور سازمان ملل را نقض کرده و یک جنگ تجاوزکارانه غیرقانونی بود. 

جنایت‌های جنگی آمریکا در عراق

نظامیان آمریکایی بسیاری از جنایت‌های جنگی را در عراق مرتکب شدند؛ ازجمله این جنایت‌ها می‌توان قتل‌، شکنجه و هدف قرار دادن غیرنظامیان را نام برد. این اقدام‌ها در کنوانسیون ژنو، کنوانسیون علیه شکنجه و میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی ممنوع شده‌اند. 

شکنجه و آزار انجام شده در زندان ابوغریب عراق شامل اعمال شنیعی بود. نظامیان از زندانیان عراقی در شرایط غیرانسانی تصویربرداری می‌کردند؛ آنها زندانیان را برای روز‌ها برهنه نگه می‌داشتند؛ آمریکایی‌ها همچنین با استفاده از سگ‌های وحشی به زندانیان حمله کرده و آنها را به‌طور شدید مورد ضرب‌وشتم قرار می‌دادند.

غیرنظامیان همواره هدف نظامیان آمریکایی قرار می‌گرفتند؛ نظامیان آمریکایی تحت پروتکلی موسوم به «منطقه آتش آزاد» عمل می‌کردند که به آنها اجازه می‌داد به هرچیزی که حرکت می‌کند، شلیک کنند. آمریکا همچنین مناطق غیرنظامی را بمباران کرد و از بمب‌های خوشه‌ای، اورانیوم ضعیف‌شده و فسفر سفید استفاده کرد که به تلفات گسترده غیرنظامیان منجر شد.

بدنام‌ترین منطقه آتش آزاد در فلوجه بود. نیرو‌های آمریکایی در آوریل ۲۰۰۴ به این شهر حمله کردند و ۷۳۶ نفر را کشتند که دست‌کم ۶۰ درصد آنها زن و کودک بودند. نیرو‌های آمریکایی در حمله دیگری در نوامبر سال بعد بین ۵۸۱ تا ۶۷۰ غیرنظامی را در فلوجه به قتل رساندند. 

یکی دیگر از نمونه‌های بدنام کشتار غیرنظامیان، قتل‌عام حدیثه در نوامبر ۲۰۰۵ (۲۸ آبان ۱۳۸۴) بود؛ تفنگداران دریایی آمریکا طی این کشتار ۲۴ غیرنظامی را در یک جنایت ۳ تا ۴ ساعته کشتند.

آمریکا این کشتار را پنهان کرد تا اینکه مجله تایم در مارس ۲۰۰۶ مطلبی درمورد آن منتشر کرد.

کشتار‌های مستندشده دیگری نیز در شهر‌های القائم، طال‌الجل، مکاردیب، محمودیه، الحمدانیه، سامرا، صلاح‌الدین و اسحقی عراق رخ داد. 

این جنایت‌های جنگی نه تنها منفور بوده، بلکه براساس قانون جنایت‌های جنگی آمریکا و قانون شکنجه این کشور قابل مجازات هستند. 

با این حال، اگرچه بیش از ۲۰ سال از حمله به عراق می‌گذرد، هیچ یک از عاملان آمریکایی متهم نشده‌اند. 

ادامه دارد…