توصیه‌ مقام سابق امنیتی آمریکا به ترامپ: عربستان باید حریم هوایی خود را برای حمله به ایران باز کند

مدیر ارشد شورای امنیت ملی آمریکا در حوزه خلیج فارس در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ با اشاره به این که پیش‌تر گسترش پیمان ابراهیم و عادی سازی رابطه عربستان سعودی و اسرائیل در اولویت دستورکار ترامپ قرار داشت، می‌نویسد:”با تحولات اخیر منطقه به ویژه در اسرائیل به نظر می‌رسد عربستان سعودی خواستار نوع دیگری از توافق بین ریاض و واشنگتن بدون عادی سازی رابطه با اسرائیل است”.

آمریکا باید به دنبال تامین منافع خود در رابطه با ریاض باشد 

مقام سابق دولت ترامپ که مسئول توسعه سیاستگذاری‌های آمریکا در قبال کشور‌های عضو شورای همکاری خلیج فارس، یمن، مصر و اردن بود در ادامه مقاله اشاره می‌کند که دولت ترامپ در رابطه با عربستان سعودی برخلاف دوره بایدن باید به دنبال منافع آمریکا باشد.

او در این باره می‌نویسد:”توافقی که با دولت بایدن در حال بحث بود، تضمین می‌کرد که ایالات متحده دریچه فروش تسلیحات به عربستان سعودی را باز خواهد کرد و حضور نیرو‌ها و تجهیزات خود را برای جلوگیری از اقدام مورد حمایت ایران علیه پادشاهی سعودی حفظ خواهد کرد. هم چنین، آن توافق می‌توانست مشارکت ایالات متحده و عربستان را برای توسعه برنامه انرژی هسته‌ای غیرنظامی عربستان سعودی (غنی‌سازی هنوز محل بحث بود) و همکاری در زمینه هوش مصنوعی و فناوری نوظهور آغاز کند. به نظر می‌رسید این بحث‌ها به طور عجیبی فاقد هرگونه منافعی برای ایالات متحده بود. یکی از مزایایی که درباره برنامه بایدن تبلیغ می‌شد خودداری ریاض از خرید تسلیحاتی از چین و به جای آن خرید تسلیحاتی از آمریکا بود. با این وجود، دستیابی به این هدف مستلزم تعهد نیرو‌های آمریکایی در منطقه و یا برنامه هسته‌ای مشترک نبود. دستیابی به این هدف صرفا مستلزم آن بود که ایالات متحده فروش تسلیحات خود را تایید کند. دلیل ملاحظات دولت بایدن این بود که جایزه بزرگ را عادی سازی رابطه عربستان سعودی با اسرائیل می‌دانست، امری که می‌توانست پروژه‌های یکپارچگی اقتصادی و اجتماعی در خاورمیانه، جنوب آسیا و بخش‌هایی از جنوب شرقی آسیا و آفریقا را گسترش دهد. با این وجود، با اصرار ریاض بر تشکیل کشور فلسطینی به عنوان پیش شرط عادی سازی رابطه با اسرائیل و با مخالفت اسرائیل با آن پیش شرط، به نظر می‌رسد که عادی سازی رابطه عربستان سعودی و اسرائیل در حال حاضر میسر نیست. اکنون ترامپ می‌تواند روابط با پادشاهی سعودی را بدون الزام عادی سازی رابطه ریاض با اسرائیل گسترش دهد. با این وجود، آیا چنین توافقی باید عملی شود؟ یک رابطه قوی‌تر آمریکا و عربستان برای هر دو کشور در بسیاری از مسائل و بخش‌ها مفید خواهد بود، اما اتحاد‌ها مستلزم مسئولیت متقابل هستند. عربستان سعودی معادل ضمانت امنیتی بند ۵ ناتو را درخواست نمی‌کند، زیرا مسئولیت دفاع از ایالات متحده در این صورت متوجه ریاض خواهد شد. عربستان سعودی در حالت ایده آل مایل است که ایالات متحده امنیت ریاض را تضمین کند، اما نمی‌خواهد متعهد به حمایت از امنیت ایالات متحده یا اتخاذ انتخاب‌های سخت در مورد چین شود. ترامپ باید ریاض را مجبور کند که موضع خود در مورد دومی (انتخاب‌های سخت در مورد رابطه با چین) تغییر دهد”.

کار‌هایی که ریاض باید برای شیرین کردن معامله با ترامپ انجام دهد

این مقام پیشین دولت ترامپ اشاره می‌کند که بدون عادی سازی رابطه با اسرائیل توافق پیشنهادی عربستان سعودی برای گسترش رابطه با آمریکا نیازمند اصلاحات و افزودن بند‌هایی است تا به زعم او “شیرین” شود.

او در این باره در توصیه به ترامپ می‌نویسد:”ریاض باید بیش از پیش از سیاست آمریکا در قبال ایران حمایت کند. “محمد بن سلمان” ولیعهد عربستان سعودی در نشست ماه نوامبر در اتحادیه عرب در مورد لزوم احترام بازیگران بین المللی (بخوانید آمریکا و اسرائیل) به تمامیت ارضی ایران صحبت کرد. چنین اظهاراتی پیامی به واشنگتن است مبنی بر این که فقدان یک توافق دفاعی ارتقاء یافته بین ایالات متحده و عربستان سعودی، ریاض را بیش‌تر به سمت تهران سوق خواهد داد. تنش زدایی عربستان سعودی با ایران باید به نفع ثبات منطقه‌ای تشویق شود، اما این روابط نباید به هیچ وجه به قدری عمیق شود که ارتش یا اقتصاد آمریکا را معرض خطر قرار دهد. صلح سرد خوب است مگر این که و تا زمانی که دولت ترامپ توافقی را با ایران امضا کند. هرگونه پیشنهادی مبنی بر تنش زدایی ریاض با ایران که این فرصت را برای ریاض فراهم سازد تا به عنوان میانجی در مذاکرات احتمالی آمریکا و ایران عمل کند نتیجه‌ای اشتباه خواهد بود. ایران برای ایفای این نقش به ریاض اعتماد نخواهد کرد. از آنجایی که آینده روابط ایران و آمریکا نامعلوم است، درخواست از عربستان سعودی در مورد سیاست آن کشور در قبال ایران باید دو مورد را شامل شود. نخست آن که در صورتی که اقدام نظامی آمریکا علیه ایران ضروری باشد، در توافق نامه آمریکا و عربستان باید تصریح شود که پادشاهی سعودی باید اجازه استفاده از حریم هوایی، پایگاه ها، بنادر و سایر سازوکار‌های لجستیکی خود برای عملیات نظامی ایالات متحده را به آن کشور بدهد. این توافق باید تصریح کند که عربستان سعودی از هرگونه عملیات نظامی ایالات متحده در دفاع از عربستان سعودی با سطحی از نیروها، تجهیزات و بودجه حمایت خواهد کرد. نکته دوم آن که اگر ترامپ یک توافق جدید با ایران را تضمین کند، ایالات متحده باید از عربستان سعودی بخواهد که از طرح ایالات متحده برای عقب راندن برنامه هسته‌ای ایران و نیرو‌های نیابتی آن کشور حمایت کند. چنین توافقی ممکن است از عربستان سعودی بخواهد که در ایران سرمایه گذاری کند که احتمالا در ریاض مورد استقبال قرار خواهد گرفت. ایران بازار بالقوه بزرگی برای محصولاتی از جمله آلومینیوم، کود‌های مبتنی بر فسفات، مشتقات پالایش شده پتروشیمی است که تهران فناوری تولید آن را ندارد. اگر دولت ترامپ با ایران به توافق برسد، با افزایش احتمال ورود نفت ایران به بازار قانونی، قیمت هر بشکه نفت کاهش خواهد یافت و دیگر اختلالات جهانی در زنجیره تامین برطرف خواهد شد. علیرغم آن که این امر مغایر با اهداف اقتصادی عربستان سعودی است، اما می‌تواند با چشم انداز سرمایه گذاری مشترک عربستان و ایران برای ارتقاء صنایع استخراج و پالایش ایران برای تعدادی از محصولات تعدیل شود”.

لزوم خودداری از شکاف بین ریاض و دوحه چرا که به نفع ایران تمام می‌شود

این مقام سابق دولت ترامپ در ادامه توصیه‌های خود به دولت ترامپ اشاره می‌کند که عربستان سعودی در هرگونه توافقی با دولت آمریکا باید متعهد به نقش آفرینی فعال در تقویت ثبات منطقه‌ای شود.

 او در این باره می‌نویسد:”یکی از انحرافات رخ داده در سیاست ریاض در قبال منطقه در دوره پیشین ریاست جمهوری ترامپ شکاف میان ریاض با قطر بود که به نفع تهران تمام شد. به عنوان بخشی از توافق ایالات متحده و عربستان، می‌توان از پادشاهی سعودی درخواست کرد که در تلاش‌های آتی برای تقویت ثبات منطقه‌ای مشارکت کرده و مهم‌تر از همه آن که از اقداماتی که با اهداف آمریکا در تضاد هستند، خودداری نماید. هم چنین، عربستان سعودی باید تلاش کند روسیه را متقاعد کند که به ایران تسلیحات نفروشد”.

عربستان سعودی خواستار افزایش تضمین امنیتی آمریکا در قبال تغییر در میزان تولید نفت خود خواهد بود

این مقام سابق دولت آمریکا در بخش پایانی توصیه‌های خود به دولت ترامپ در قبال ریاض اشاره می‌کند که اگر درخواست ایالات متحده برای تغییر در تولید نفت عربستان به برنامه‌هایی در مورد نفت ایران گره خورده باشد، عربستان سعودی انتظار دارد پیش از تغییر در تولید، تضمینی از سوی ایالات متحده برای امنیت پادشاهی سعودی وجود داشته باشد.

او در این باره می‌نویسد:”ایران در ماه اکتبر تهدیدات خود را درباره اقدامات تلافی جویانه در قبال حملات اسرائیل یا آمریکا از طریق حمله به عربستان سعودی تکرار کرد. سعودی‌ها این تهدیدات از سوی ایران را جدی می‌گیرند. اگر آمریکا از ریاض و سایر همسایگان حوزه خلیج فارس ایران بخواهد که ظرفیت مازاد تولید نفت خود برای اجرای سیاست ترامپ در قبال ایران تغییر دهند، آنان ممکن است تنها در صورتی با این خواسته موافقت کنند که ایالات متحده سطح حمایت دفاعی قوی تری را در مقایسه با سالیان گذشته ارائه دهد. با این وجود، در آن صورت ایالات متحده توانایی کمتری برای طرح درخواست‌های اضافی از عربستان سعودی خواهد داشت”.