ترامپ چگونه در باتلاق یمن گرفتار شد؟

به گزارش خبرگزاری مهر، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا که پیش از این به شکلهای مختلف گفته بود که می‌تواند با «قدرت سلاح و زور» مبارزان یمنی را تسلیم کند و آنها را از بین ببرد؛ شامگاه دیروز سه‌شنبه به ناگاه اعلام کرد که در توافقی با مبارزان انصارالله و ارتش یمن «آمریکا عملیات نظامی علیه یمن را متوقف می‌کند، چون یمنی‌ها قول دادند که دیگر به کشتی‌های آمریکایی در دریای سرخ حمله نکنند.»

پایگاه خبری الجزیره در گزارشی با اشاره به جنگ آمریکا در یمن نوشت که اهداف استراتژیک جو بایدن و دونالد ترامپ رؤسای جمهور آمریکا به یمن همچنان مبهم است. وزیر جنگ آمریکا در اظهاراتی مشهور در صفحه «سیگنال» گفته است که این موضوع ارتباطی با انصارالله ندارد، بلکه برای بازگرداندن قدرت بازدارندگی و باز کردن گذرگاه‌های آبی است.

کیث جانسون نویسنده آمریکایی در مقاله خود در مجله فارین پالیسی که در ۲۲ آوریل گذشته منتشر شده، تلاش کرد به این سوال پاسخ دهد که انگیزه‌های ترامپ از جنگ در یمن چیست؟

ترامپ معتقد است که می‌تواند در مسائلی که جو بایدن رئیس جمهور پیشین آمریکا در حل و فصل آنها ناکام مانده، موفق باشد. وی در همین رابطه با ادعای حمایت از تجارت بین المللی و از بین بردن محور ایرانی اقدام به این حمله کرد، اما جانسون در گزارش خود می‌نویسد که رفتاری که ترامپ علیه تجارت بین‌الملل و مسیرهای دریایی انجام داد، خطرناک‌تر بود.

جانسون معتقد است که دولت ترامپ با انجام این بازی تلاش داشت قدرت نظامی خود را به رخ بکشد و این پیام را به چین مخابره کند که به فکر اشغال تایوان نباشد، اما عملکرد ضعیف آن در یمن نتایج کاملاً معکوسی را به دنبال داشت.

«احیای بازدارندگی» که وزیر جنگ آمریکا به آن اذعان داشت، مفهوم اساسی در استراتژی آمریکا در یمن به شمار می‌رود؛ استراتژی که با چالش‌ها و مشکلات متعددی مواجه شده و راه برون رفتی در کوتاه مدت برای آن متصور نیست.

بر اساس این استراتژی، تا زمانی که جنگ یمن با از بین رفتن انصارالله به پایان نرسد، می‌توان گفت که بازدارندگی برای قدرتی بزرگ نظیر آمریکا در یک سرزمین وسیع مانند یمن فراهم شده است.

این در حالی است که دستیابی به این هدف جز در سایه جنگی ترکیبی کاملاً بعید به نظر می‌رسد. یک سال بعد از حملات آمریکا و انگلیس به اهداف وابسته به انصارالله یمن، ترامپ حجم عملیات نظامی خود را افزایش داده است. او مدعی است که می‌تواند در نبردهایی که رئیس جمهور قبلی آمریکا در آن شکست خورده، موفق باشد.

دونالد ترامپ، علاوه بر یمن در عرصه بین المللی وارد درگیری‌های بسیار پیچیده‌ای شده و به نظر می‌رسد تمرکز خود را از دست داده است؛ تا جایی که حتی وزارت دفاع آمریکا نیز هیچ گزارش خلاصه‌ای از شرایط جنگی یمن به رسانه‌های آمریکایی نمی‌دهد. ترامپ از هر سو گرفتار هرج و مرجی است که خودش در پرونده‌های داخلی و خارجی ایجاد کرده و منتظر خبری خوش از یمن است تا بتواند به جنگ در این کشور پایان دهد.

بر اساس نوشته این نویسنده آمریکایی، در کشوری بسیار پیچیده مانند یمن و در برابر جریانی که تجربه زیادی در جنگ‌های ترکیبی دارند، خطرناک‌ترین اقدام که ترامپ می‌تواند انجام دهد، این است که اداره جنگ را به گروهی از افسران و دیوان سالاران بسپارد و تنها با تصور اینکه «موشک‌های بسیار خوبی» در اختیار دارد، دچار این توهم شود که اهداف جنگ به سرعت محقق خواهد شد.

به نوشته جانسون بایدن و تیم وی ماهیت چالش یمنی‌ها را بهتر درک کرده بودند. یمنی‌ها با سرعت ابزارهای مبارزاتی بسیار ارزان و تأثیرگذاری را تولید می‌کنند که گرچه به اعتقاد نویسنده از نظر کیفی هم طراز تولیدات صنایع نظامی آمریکا نیست، اما برای تأثیرگذاری بر روند جنگ کافی به نظر می‌رسد. جیک سالیوان مشاور امنیت ملی دولت بایدن این موضوع را در ژانویه گذشته در برابر روزنامه نگاران مطرح کرده و گفت که ارتش در معادله‌ای بسیار بد قرار گرفته است که موشک‌های پیشرفته خود را برای انهدام پهپادهای نسبتاً ارزان قیمت استفاده می‌کند و بسیاری از پرتابه‌های هوشمند که ساخت آنها زمان زیادی طول می‌کشد را به این ترتیب از دست داده است.

آمریکایی‌ها قبل از روی کار آمدن دونالد ترامپ تلاش زیادی برای مهار توان نظامی انصارالله یمن به کار گرفته بودند. ژنرال بریندان مکلین در جریان کنفرانس نیروی دریایی آمریکا در منطقه ویرجینیا که برای بررسی اوضاع جنگ در دریای سرخ تشکیل شده بود، گفت که کشتی‌های آمریکایی در این مدت ۱۲۰ موشک از نوع SM2 و ۸۰ موشک از نوع SM6 و ۲۰ موشک از نوع SM3 شلیک کرده است.

هزینه هر موشک SM2 حدود ۲ میلیون دلار است، در حالی که هزینه هر موشک SM6 که قادر به ساقط کردن موشک‌های بالستیک در فضا است، بالغ بر ۴ میلیون دلار است. همچنین هر موشک SM3 که می‌تواند اهداف فضایی را مورد اصابت قرار دهد، بین ۹ تا ۲۸ میلیون دلار است.

کونستانین توروبین کارشناس مسائل نظامی در وبگاه «Military.com » با اشاره به این گزارش می‌گوید که اطلاعات دقیقی در خصوص هزینه‌های دولت بایدن در جنگ علیه انصارالله ارائه نشده است، اما با این آمار می‌توان گفت دست کم نیم میلیارد دلار برای شلیک این موشک‌ها شلیک شده است. این آمار اولیه، البته شامل موشک‌های گران قیمت هجومی از نوع توماهوک نمی‌شود.

استفاده از این موشک‌های هوشمند هزینه‌های میلیاردی را به آمریکا تحمیل کرده و آمادگی این کشور در اقیانوس هند و آرام را زیر سوال می‌برد. آن هم در مناطقی که از نظر وجود ذخایر طبیعی جزو بهترین مناطق هستند. چین به عنوان رقیب آمریکا برای تصدی رتبه اول قدرتمندترین کشور جهان تمایل دارد که دولت ترامپ آرامش خود را از طریق مانورهای نظامی در یمن از دست بدهد.

الجزیره با اشاره به اوضاع تمسخرآمیز آمریکا در این جنگ می‌گوید ارتشی که در یک جنگ کوچک نمی‌تواند تجهیزات مورد نظر خود را تأمین کند، چگونه باعث نگرانی رقیب قدرتمند خود باشد که در اراضی خود مستقر است و کارخانجات و تجهیزات خاص خود را دارد.

این گزارش در عین حال تاکید می‌کند که باز تولید مهمات هوشمند ساده نیست و پر کردن انبارهای تسلیحاتی آمریکا وقت و تلاش زیادی را می‌طلبد. آکادمی بروکینگز در این رابطه می‌نویسد که پیش از این ۱۳ پیمانکار بزرگ آمریکایی موشک‌های تاکتیکی و فهرست بزرگی از تسلیحات این کشور را تولید می‌کردند، اما دولت آمریکا شرکت‌های کوچک را با شرکت‌های بزرگ ادغام کرد تا خود را در برابر یک واقعیت استراتژیک نامطلوب مواجه دید و متوجه شد که تنها ۳ پیمانکار بزرگ این مأموریت را انجام می‌دهند که شرکت‌های بوئینگ و لوکهید مارتین و ریثیون تکنولوژی هستند.

الجزیره می‌افزاید که بایدن با احتیاط بیشتری در برابر انصارالله مبارزه می‌کرد، در حالی که ترامپ علناً مدعی شده که به دنبال بین بردن کامل انصارالله است.

امیلی میلیکیان کارشناس مرکز رفیق حریری در مقاله خود در وبگاه «شورای آتلانتیک» می‌نویسد که چیزی که انصارالله را به چالش جدی در برابر آمریکا تبدیل کرده، نرمش عملیاتی آنها و قدرت بالا برای همزیستی استراتژیک و نفوذ عمیق در داخل یمن است. علاوه بر اینکه آمریکایی‌ها نیز اولویت‌های منطقه‌ای خود را تغییر داده‌اند و می‌خواهند از تنش آفرینی با ایران جلوگیری کنند.

میلیکیان می‌افزاید که موشک‌ها به تنهایی قادر به براندازی انصارالله نیستند و آمریکا نیازمند جنگی ترکیبی است که در این رابطه باید محاسبات زیادی را انجام دهد. انصارالله تحت حمایت چندین تشکیلات نظامی بزرگ است که یک منبع عالی رتبه یمنی تعداد مبارزان آنها را بالغ بر یک میلیون نفر ارزیابی می‌کند. این عده توان مبارزاتی بالایی دارند.

ترامپ همچنان معتقد است که ابتکار عمل نظامی را در جنگ یمن در اختیار دارد. احتمالاً فرماندهان نظامی دولت وی، واقعیت‌ها را آنگونه که هست، در اختیار او قرار نمی‌دهند؛ چرا که او شخصیتی دارد که نمی‌خواهد واقعیت‌ها را بپذیرد. در ابتدای قرن کنونی میلادی جورج بوش پسر رئیس جمهور اسبق آمریکا معتقد بود که این کشور انبارهای تسلیحاتی کافی برای پیروزی در افغانستان را در اختیار دارد، او وارد جنگی شد که بزرگترین جنگ تاریخ آمریکا لقب گرفت، اما به جای از بین بردن طالبان، بعد از ۱۹ سال این جریان را در افغانستان حاکم کرد که البته این بار از سلاح‌های آمریکایی استفاده می‌کردند.