استفاده از ترجمه های روان و ساده به تلاوت تدبری قرآن کریم کمک می کند

خبرگزاری مهر -گروه دین و اندیشه-سمانه نوری زاده قصری: قرآن کریم، کلام الهی و منبع هدایت برای بشریت است. تلاوت این کتاب آسمانی، عبادتی ارزشمند و موجب آرامش قلبی است. اما فراتر از تلاوت صرف، رویکردی وجود دارد که می‌تواند فهم ما از قرآن را به سطحی عمیق‌تر ارتقا دهد که همان تلاوت تدبری است.تلاوت تدبری، فرآیندی است که در آن، تلاوت با تفکر، تعمق و تلاش برای درک معنا و مفهوم آیات همراه می‌شود. این رویکرد، ما را از شنیدن سطحی آیات فراتر می‌برد و به ژرفای معانی و پیام‌های الهی رهنمون می‌سازد. در تلاوت تدبری، هر آیه به عنوان یک دریچه به سوی معارف الهی نگریسته می‌شود.

اهمیت و ضرورت تلاوت تدبری

اهمیت تلاوت تدبری از آنجا ناشی می‌شود که قرآن کریم، کتابی برای تفکر و عمل است. آیات قرآن، تنها برای خواندن نیستند، بلکه برای فهمیدن، اندیشیدن و به‌کار بستن در زندگی نازل شده‌اند. تلاوت تدبری، زمینه‌ساز این فهم و عمل است. این رویکرد، به ما کمک می‌کند تا با آیات قرآن ارتباط برقرار کنیم، پیام‌های آن را درک کنیم و از هدایت‌های آن در زندگی بهره‌مند شویم.

تلاوت تدبری، روش‌های متعددی دارد. یکی از مهم‌ترین این روش‌ها، توقف و تأمل در معانی آیات است. پس از تلاوت هر آیه، لحظاتی را به فکر فرو می‌رویم و سعی می‌کنیم مفهوم آیه را درک کنیم. می‌توانیم از خود بپرسیم: این آیه چه می‌گوید؟ چه پیامی برای من دارد؟ چگونه می‌توانم این آیه را در زندگی خود به‌کار ببرم؟ استفاده از تفاسیر معتبر نیز می‌تواند به ما در درک عمیق‌تر آیات کمک کند. تفاسیر، توضیحات و تحلیل‌هایی از آیات ارائه می‌دهند که می‌توانند به ما در فهم معانی و مفاهیم قرآن کمک کنند. همچنین، می‌توانیم به ارتباط آیات با یکدیگر و با سایر آموزه‌های قرآن توجه کنیم.

تلاوت تدبری، راهی است برای نزدیک شدن به قرآن و بهره‌مندی از هدایت‌های آن. با این رویکرد، می‌توانیم از خواندن سطحی آیات فراتر رویم و به ژرفای معانی و پیام‌های الهی دست یابیم. تلاوت تدبری، ما را به تفکر، تعمق و عمل فرا می‌خواند و می‌تواند زندگی ما را دگرگون سازد.

در سلسله گفتگوهایی با فعالان قرآنی، بویژه قاریان قرآن کریم، قصد داریم بیشتر با حال و هوای مؤانست با کلام وحی آشنا شویم.

در همین راستا با سید محسن موسوی بلده قاری و مدرس پیشکسوت قرآن در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص اهمیت تلاوت‌های تدبری گفت: مسئله تدبر در قرآن، نه تنها یک توصیه دینی، بلکه به نوعی یکی از اصول راهبردی در زندگی روزمره فرد مسلمان است. در واقع، تدبر در قرآن چیزی فراتر از صرف خواندن آیات است و به گونه‌ای باید به آن نگریسته شود که این کتاب الهی به عنوان یک راهنما و آموزه عملی برای اصلاح زندگی فردی و اجتماعی انسان‌ها قرار گیرد. قرآن در بسیاری از آیات به این مسأله اشاره کرده و آن را از شروط اصلی بهره‌برداری از آیات الهی دانسته است. همانطور که در آیه‌ی ۲۴ سوره محمد آمده است: «أَفَلَا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَیٰ قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا؟»، این آیه به وضوح از انسان‌ها می‌خواهد که در آیات قرآن تدبر کنند و از صرف خواندن بدون فهم و تفکر خودداری نمایند.

وی افزود: قرآن، خود به عنوان یک کتاب هدایتگر، در ابتدا به کسانی که به دنبال راه و روش درست زندگی هستند، توصیه می‌کند که بدون تدبر در آیات قرآن نباید به تلاوت آن پرداخت. چرا که اگر تنها به صوت و کلمات توجه شود و پیام آیات درک نشود، انسان از درک عمیق پیام‌های قرآن فاصله خواهد گرفت. تدبر در قرآن در واقع سبب می‌شود که فرد از سطح صرف خواندن به سطح فهم عمیق‌تر و تعمق در محتوا برسد.

موسوی بلده اظهار داشت: یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که در زمینه تدبر قرآن برای بسیاری از مسلمانان به ویژه غیرعرب زبان‌ها وجود دارد، ناآشنایی با زبان عربی است. این ناآشنایی ممکن است باعث شود که افراد در فهم درست آیات قرآن مشکل داشته باشند. اما او معتقد است که این مانع نباید موجب کاهش انگیزه برای تدبر در قرآن شود، چرا که قرآن به راحتی از طریق ترجمه‌های دقیق و تفاسیر ساده قابل فهم است.

وی تأکید کرد که یکی از راه‌های عملی برای فهم قرآن، استفاده از ترجمه‌های معتبر و همچنین تفاسیر ساده‌ای است که به تمامی افراد، چه عرب‌زبان و چه غیرعرب‌زبان، این امکان را می‌دهد که به درک بهتری از آیات برسند.

روش‌های اجرایی تدبر در قرآن

این پیشکسوت قرآنی توضیح داد: یکی از مهم‌ترین راه‌ها برای تدبر، ترتیل قرآن است. ترتیل به معنای خواندن قرآن با دقت و توجه به معنای هر آیه است. وی به حدیث امام صادق (ع) اشاره کرد که فرمودند: «من قرأ القرآن و تدبّر فیه، فله بکلّ حرف حسنة، والحسنة بعشر أمثالها». این حدیث به وضوح تأکید دارد که تدبر در قرآن موجب کسب ثواب بیشتر می‌شود و فرد را از ثواب‌های عظیم بهره‌مند می‌کند.

وی همچنین افزود: تدبر در قرآن تنها به معنای آگاهی از معنای کلمات نیست، بلکه باید آن را به درستی در زندگی شخصی و اجتماعی پیاده کرد. به عبارت دیگر، فرد باید با تدبر در قرآن، خود را اصلاح کند، از گناه بپرهیزد و در مسیر رستگاری قرار گیرد. امام علی (ع) در حدیثی می‌فرمایند: «القرآنُ حَبلُ اللَّهِ المَتینُ، مَن تَمَسَّکَ بهِ لَمْ یُضِلَّ، وَ مَن تَرَکَهُ هَلَکَ». این حدیث نشان می‌دهد که قرآن نه تنها یک کتاب تلاوت است، بلکه باید به‌عنوان یک راهنما برای اصلاح و هدایت فردی مورد استفاده قرار گیرد.

مدرس تجوید قرآن در ادامه گفت: یکی از مهم‌ترین چالش‌ها برای غیرعرب‌ها این است که زبان عربی را به طور کامل نمی‌دانند و ممکن است به‌راحتی نتوانند معانی دقیق آیات را درک کنند. او در این زمینه افزود که در این شرایط، خواندن ترجمه‌های معتبر و استفاده از تفاسیر ساده می‌تواند به رفع این مشکل کمک کند. وی تأکید کرد که حتی اگر کسی تنها بتواند معانی ساده‌ای از آیات قرآن را درک کند، می‌تواند با آن تدبر کند و تأثیرات معنوی قرآن را در زندگی خود مشاهده کند.

موسوی بلده در پایان تأکید کرد: تدبر در قرآن نه‌تنها یک ضرورت دینی است، بلکه یک اصل اساسی در زندگی فردی و اجتماعی انسان‌ها است. کسانی که در آیات قرآن تدبر می‌کنند، نه تنها به هدایت‌های الهی نزدیک‌تر می‌شوند بلکه تأثیرات مثبت آن را در زندگی خود تجربه خواهند کرد. تدبر در قرآن باعث می‌شود که انسان به‌طور عملی از آموزه‌های قرآن بهره‌برداری کند و در راستای کمال فردی و اجتماعی گام بردارد. از این‌رو، تدبر در قرآن باید نه تنها به‌عنوان یک عمل عبادی، بلکه به‌عنوان یک امر اجتماعی در نظر گرفته شود که می‌تواند به اصلاح فردی و بهبود وضعیت جامعه کمک کند.